Uopšteno o tehničkim pravilima
Savate je kompleksan borilački sport koji se može praktikovati
i rekreativno i takmičarski. Karakteriše ga veliki broj
tehnika od samoodbrane, preko borbi sa punim i polukontaktom do borbi sa
oružjem.
Na takmičenjima u savateu isistira
se na tehničkoj doteranosti izvođenja udaraca a svaki nepravilno
izveden se strogo kažnjava od stane sudija.
Tok borbe
je veoma dinamičan jer se od boraca očekuje neprestana razmena udaraca.
U borbi se insistira na podjednakom korišćenju i ručne i nožne
tehnike a takmičari koji ne poštuju ovo pravilo mogu biti diskvalifikovani.
Oprema
Oprema za takmičenja u combat savateu sastoji se od trikoa iz jednog dela, slicnom gimnastičarskom, od rastegljivog materijala, patike na nogama od meke kože bez oštrih ivica kao za boks, koje dosežu do clanka tako da stežu zglob noge (na domacim takmicenjima dozvoljene i boks patike), obavezna upotreba suspenzora za genitalije i gume za zube i rukavice od 10 unc i 12 unci.
U pre combat savateu obavezni su i zaštitna kaciga za glavu i štitnici za potkolenice (dozvoljen i štitnik za kolena) kao i štitnik za grudi za devojke, u assaut savateu kao i za precombat, kaciga nije obavezna.
Opšta pravila borbe
Dozvoljeni udarci rukom su: direkt, kroše, aperkat i sving.
Nije dozvoljen udarac rukom iz okreta i čekićudarac odozgo. Svi udarci moraju biti zadati čeonim (prednjim) delom rukavice. Dozvoljena su blokiranja i pokrivanja kao i sve vrste eskivaže telom osim nepropisnog saginjanja i okretanja leđa.
Dozvoljeni udarci nogama su: prednji, bočni, kružni, polukružni, kližuci, iz okreta i skoka. Svi moraju biti visoko tehnički doterani a udarna površina može biti pun gornji ris stopala, bočnim risom stopala spoljnim i unutrašnjim, punim donjim risom stopala, prstima (špicom patike) i petom.
Zabranjeni su: udarci špicom patike za prednji nožni udarac, cevanicom, kolenom laktom, glavom, ramenom i blok dizanjem kolena i potkolenice. Dozvoljena su čišćenja stopala i noge kao i sve vrste eskivaža od nožnih udaraca i blokova rukom (šakom i podlakticom) kao i presretanja udaraca stopalom. Zabranjene su sugestije trenera i sekundanata za vreme trajanja borbe.
Dozvoljene udarne površine tela:
- prednji deo glave i lice sa strane, prednji, zadnji i bočni deo tela, predeo kuka osim trougla za genitalije, noge (butine, koleno, potkolenica) i ruke.
Zabranjene udarne površine tela su:
- teme, potiljak i genitalije. Zabranjeno je i guranje, hvatanje, rvanje, klinc, udaranje laktom, glavom, ramenom, cevanicom i kolenom kao i otvorenom rukavicom, podlakticom, udaranje protivnika dok je na podu ili upleten u konopce, posle sudijske komande "stop".
Strogo su zabranjene bilo kakve sugestije trenera koji stoje u uglu kao i svaki razgovor takmičara sa sudijom, protivnikom ili drugim licima za vreme trajanja borbe. Svako nesportsko ponašanje se strogo kažnjava.
Ručna tehnika
Dozvoljeni udarci rukama su: direkt, kroše, aperkat i sving.
PREDNJI DIREKT:
Jedan od najčešćih udaraca, izvodi se prednjom rukom ravno napred. Najbrži je od ručnih udaraca i ima najkraću putanju do cilja koji može biti glava ili stomak protivnika.
ZADNJI DIREKT:
Je veoma snažan udarac izvodi se izbacivanjem zadnje ruke ravno napred rotacijom desnog ramena, kuka i pete prema protivniku. Cilj je glava i stomak protivnika.
KROŠE:
Može biti prednji i zadnji zavisno kojom rukom se izvodi, kao i niski i visoki zavisno od cilja koji se gada. Veoma je snažan udarac i izvodi se kružno savijenim laktom rotacijom tela, ramena, kuka i pete.
APERKAT:
Aperkat je udarac koji se izvodi rukom, sa savijenim laktom, odozdo prema gore u bradu ili stomak protivnika. Prati ga pokret tela izdizanjem prema gore i napred.
SVING:
Kružni udarac rukom koji se izvodi odozgo i sa strane sa podignutim i nešto ispruženijim laktom i okrenutom šakom. Prati ga rotacija tela slična krošeu. Cilj mu je glava protivnika.
Udarna površina je ceoni - prednji deo rukavice. Dozvoljena su blokiranja i sve vrste eskivaža telom osim saginjanja i okretanja leđa.
Nožna tehnika
Dozvoljeni udarci nogama su: prednji, bocni, kružni, polukružni i kližući:
Prednji (frontalni) udarac u telo protivnika:
Izvodi se punim stopalom, dizanjem kolena i stopala visoko gore ka ramenu kako bi napravili prostor za udarac i ispruža se trzajem napred u telo, nogu ili glavu protivnika.
Kružni udarac u telo:
Izvodi se tako što se telo rotira u stranu, koleno i stopalo se dižu visoko gore i udara bočna strana tela protivnika. Cilj može biti noga, telo i glava protivnika. Kod kružnog udarca u nogu (low kick) stopalo se spušta odozgo ka dole uz rotaciju tela. Može da bude prednji ili zadnji zavisno od vrste garda i noge koja ga izvodi (leva ili desna).
Bočni udarac u telo protivnika:
Postoje dve varijante ovog udarca
I varijanta: izvodi se dizanjem kolena i stopala gore ka suprotnom ramenu kako bi se okrenuli po strani u odnosu na protivnika stopalo je okrenuto u pravcu mete a noga ide pravom linijom do cilja.
II varijanta: izvodi se, najčešće niski bočni udarac, unutrašnjim delom stopala sa kolenom okrenutim ka spolja a noga se spušta ravno dole do cilja .(najčešće butina)
Udarna površina je celo stopalo. Može se izvoditi u nogu (niski bočni), telo ili glavu protivnika.
Polukružni revers udarac:
Izvodi se polukružno odozdo ka gore, iznutra prema van, spoljnim risom stopala u glavu.
Varijanta revers udarca je i polukružni "kuka" udarac. Izvodi se, takođe, polukružnim pokretom odozdo prema gore, s tom razlikom što se neposredno pre udarca noga, zajedno sa trzajem iz kuka, naglo savije u kolenu da bi udarila punim stopalom u glavu protivnika.
Kližući udarac:
Izvodi se unutrašnjim risom stopala, odozdo prema cevanici protivnika sa ispruženom nogom i telom blago savijenim u nazad.
Pomenuti udarci mogu se izvoditi u noge, telo ili glavu i u varijantama iz okreta i skoka. Svi nožni udarci izvode se iz kolena i na isti način se noga vraća savijena u kolenu u gard.
Strogo je zabranjen udarac cevanicom ili ispruženom nogom kao i dizanje kolena ravno prema protivniku!!!
Udarna površina je isključivo ris stopala /gornji, donji, bočni/. Zabranjeni su udarci petom i bridom stopala. Dozvoljena su niska nožna čišćenja kao i sve vrste eskivaža i blokova osim bloka podkolenicom.
Odbrana
Odbrane od ručnih udaraca u paru možete uvežbavati na sledeći način:
- eskiviranjem direkta glavom u
stranu iliiskoračiti korak unazad i levom ili desnom
rukom čistiti protivnikovu ruku sa spoljne ili
unutrašnje strane kratkim trzajem šake i podlaktice
rotacijom tela u stranu kako bi mogli drugom rukom
brže i snažnije izvesti kontraudarac. Za vreme
čišćenja druga ruka obavezno stoji uz bradu.
- eskivaža od krošea može da se
izvede otklonom glave nazad, provlačenjem ispod
protivnikove ruke rotacijom tela ili otklonom u stranu suprotno od pravca
udarca uz podizanje podlaktice, lakta i ramena kao
blok.
- eskivaža od aperkata kretanjem
unazad i u stranu kao i postavljanjem obe podlaktice skupljenih laktova
ispred tela kao blok (slika 8). Pri tom isturiti
ramena napred, pokriti rukavicama bradu a
laktovima pleksus i povući gornji deo tela nazad da
bi ublažili udarac.
Odbrane od niskih nožnih udaraca:
Na slici se vidi kako takmicar A napada niskim kližućim udarcem desne noge. Takmičar B ostaje na liniji napada i izbegava udarac zabranjenim pokretom u savateu dizanjem levog kolena noge koja je napadnuta.
Dozvoljene odbrane su:
- slika I: povlačenjem prednje noge koja je napadnuta unazad, menjanje garda,
- slika II: brzo povlačenje obe noge unazad, prvo zadnje pa prednje, ostajanje u gardu, i
- slika III: sklanjanjem prednje noge koja je napadnuta u stranu
Na slici je prikazana još jedna vrsta pokrivanja od napada kružnim nožnim udarcima od kojih je najsigurnija zaštita srednjeg dela tela. Telo se izvija u stranu i štiti ramenom, nadlakticom, podlakticom i šakom.
Osnovne kombinacije
Napad , kontranapad:
GARD
Na slici vidite takmičare u gardu. Kolena su savijena, ravnoteža na obe noge, oslonac je na prednjem delu stopala, pete blago izdignute, leva ruka isturena napred a desna nazad u visini brade koja je spuštena dole.
NAPAD
Na slici takmičar A napada visokim
nožnim udarcem u glavu protivnika (high kick) tako što iskorčuje levom nogom
napred i u stranu, rotira telo u levo dičući istovremeno savijeno desno
koleno i pokriva se desnom rukom. On namerno gleda noge protivnika kao da će
izvesti niski nožni udarac. Takmičar B u isto vreme iskoračuje zadnjom nogom
u desnu stranu da se skloni sa linije napada i podiže levo koleno da bi sa
njom zadao niski kružni udarac (low-kick).
KONTRAUDARAC
Na slici takmičar A ne uspeva do kraja da izvede visoki nožni udarac u glavu protivnika, pogađa u blok leve ruke takmičara B koji se naginjući u desnu stranu i pokrivajući štiti od udarca, istovremeno izvodi kontra-udarac po levoj nozi takmičara A koji je na nju oslonjen.
Bitno je predvideti protivnikov napad i krenuti na vreme u kontranapad.
KONTRA UDARAC RUKOM
Takmičar A napada visokim kružnim udarcem prednje leve noge. Takmicar B isoračuje napred, postavlja desnu podlakticu kao blok na nožni udarac i zadaje prednji levi direkt u bradu protivnika. Ovo je veoma rizična kontra i može da se izvede samo ako se na vreme krene u kontranapad.
KONTRA UDARAC NOGOM
Na slici je prikazana odbrana od kružnog nožnog udarca (revers) iz okreta desnom nogom koju izvodi takmičar B. Takmičar A pravi iskorak u levo da se skloni sa linije napada istovremeno postavlja blok desnom rukom i rotira telo izvodeći levim niskim nožnim udarcem kontru po protivnikovoj levoj nozi na koju je oslonjen.
Na slici 1 takmičar A iskoračuje u desnu stranu i napada takmičara B koji stoji u kontragardu (levak). Napad je izveden tako da se ne zna cilj udarca ( glava, telo ili noga).
Na slici 2 takmičar B u isto vreme kreće u napad niskim bočnim udarcem (sa kolenom unutra) u nogu protivnika na kojoj je oslonjen.
Na slici 3 takmičar B iz bloka rotira telo u levu stranu i doskokom sa levom nogom izvodi kontra niski bočni udarac prednjom desnom nogom u oslonjenu desnu nogu protivnika.
Na slici 1 takmičar A krece u napad kružnim nožnim udarcem sa korakom napred i u stranu zadnjom desnom nogom kao na slici 1. On ne odaje nameru mesta napada.
Na slici 2 takmičar B pravi otklon u svoju levu stranu da ublaži udarac, dižući desno rame i spušta podlakticu dole i tako blokira srednji kružni nožni udarac (middle kick). Šaka leve ruke se podiže da zaštiti desnu stranu lica za slučaj da udarac bude izveden visoko. Kompletna ravnoteža tela se prebacuje u levo.
Na slici 3 prikazana je jedna od mogućnosti kontranapada iz odbranbene pozicije. Telo se rotira u desno i zadaje se visoki kružni nožni udarac levom nogom u glavu protivnika.
Na slici 1 takmičar A iskoračuje u desnu stranu i napada takmičara B koji stoji u kontragardu (levak) niskim kružnim nožnim udarcem (low kick).
Na slici 2 takmičar B propušta protivnikov udarac rotirajući telo u desno i okrečući se da vidi protivnika i
Na slici 3 takmičar B iz okreta izvodi visoki kružni udarac u glavu protivnika punim stopalom.
Na slici 1 takmičar A iskoračuje u desnu stranu i napada takmičara B koji stoji u kontragardu (levak) niskim kružnim nožnim udarcem (low kick).
Takmičar B u isto vreme kreće u presretanje protivnikovog napada doskokom zadnje leve noge prema napred i dižući prednju desnu nogu i stopalo prema protivniku, rotirajući telo u levu stranu pogađa ga u stomak bočnim udarcem i izbacuje ga iz ravnoteže (slika 2).
Prednji bočni udarac može veoma brzo da se izvede ukoliko se na vreme uoče namere protivnika i dok se on kreće pema napred da zada udarac i očekuje povlačenje a ne kontranapad. Isti elementi mogu da se izvedu i ako takmičar stoji u normalnom gardu.
Tehnička zvanja u savateu
U savateu postoje tehnička i stručna zvanja slicna pojasevima u karateu, a označavaju se obojenim rukavicama.
Tako se razlikuju:
rukavice za tehniku: PLAVA , ZELENA , CRVENA , BELA i ŽUTA rukavica;
superiornu tehniku - majstorska zvanja: srebrne rukavice 1-3 stepena
takmičarske rukavice: bronzana i srebrne rukavice 1-5 stepena
počasne rukavice: platinasta i zlatna
trenerska zvanja: demonstrator, asistent, asistent - instruktor, instruktor,
instruktor 1. klase, profesor za savate i internacionalni savate majstor.
Sva tehnicka i strucna zvanja, osim pocasnih, dobijaju se na polaganjima.
Takmičarske discipline
Postoje četiri takmičarske discipline u savateu:
assaut /aso/ savate je disciplina za mlade uzraste pionire i kadete, kao i za juniore i seniore početnike. Udarci punim kontaktom nisu dozvoljeni pa tehnika borbe dolazi do izražaja. Obavezna je i zaštitna oprema za glavu kao i štitnici za potkolenice i kolena.
pre combat savate je disciplina u kojoj se udarci izvode punim kontaktom uz obavezno nošenje zaštitne opreme kao u aso savateu. Ona predstavlja prelazni oblik izmedu assaut i combat savatea.
combat savate je disciplina sa punim kontaktom bez dodatne zaštite. U ovoj disciplini nastupaju takmičari koji su radili 10 borbi u pre kombat savateu ili su postigli zapažene rezultate u sličnim borilačkim veštinama kao što su kik boks, boks, tai boks, sanda,...
canne predstavlja tradicionalnu borbu štapovima koja je u mnogome slična mačevanju. Izvodi se sa zaštitnom opremom, takmičenja se izvode u paru, meta napada su ekstremiteti i glava protivnika.
Postoje i druge discipline kao što su: "SAVATE DEFENSE" i "BATON DEFENCE" (samoodbrana) i "SAVATE FORME", ali one nisu takmičarske.